Veel voorkomende oorzaken van pijn in de onderbuik

Veel mensen hebben regelmatig last van pijn in de onderbuik. De pijn kan variëren van een plotseling optredende hevige pijn, die zich vooral op één plek lijkt te concentreren, tot een vrijwel voortdurend aanwezig zeurend gevoel in de gehele onderbuik. De oorzaak wordt gelukkig meestal wel gevonden. Toch zijn er helaas ook talloze mensen die al vele maanden lang met een aanhoudende pijn in de onderbuik kampen, zonder dat de artsen ook maar enige afwijking kunnen vinden. Een gemiddelde huisarts krijgt vrijwel dagelijks mensen op het spreekuur die last hebben van (een aanhoudende) pijn in de onderbuik. Het is een klacht die erg veel voorkomt. De pijn kan plotseling ontstaan en erg hevig, bonzend of stekend zijn. Het kan echter ook om een vage pijn gaan die al langere tijd bestaat en maar niet wil verdwijnen. Soms zit de pijn heel duidelijk op één specifieke plek in de buik. Vaak lijkt echter de hele onderbuik pijn te doen. De pijn kan voortdurend aanwezig zijn of meer in aanvallen optreden. De klachten kunnen dus nogal variëren. Het is altijd verstandig om bij klachten die langer aanhouden dan twee weken of bij klachten die plotseling ontstaan en erg hevig zijn, naar de huisarts te gaan.

Een aantal veelvoorkomende oorzaken van (een aanhoudende) pijn in de onderbuik, worden hieronder kort besproken. Meer informatie lees je in de volledige artikelen.

Pijn in de onderbuik: een veelgehoorde klacht

In de onderbuik bevindt zich een aantal belangrijke organen, zoals de dikke darm, de dunne darm, de blinde darm, de blaas en de voortplantingsorganen, die voor uiteenlopende klachten kunnen zorgen. Ook iets hoger gelegen organen, zoals je nieren, kunnen pijn in de onderbuik veroorzaken. Hoewel er in verreweg de meeste gevallen niets ernstigs aan de hand is, kan er wellicht ook sprake zijn van een spoedgeval. Er zijn veel verschillende aandoeningen die een (aanhoudende) pijn in de onderbuik kunnen veroorzaken.

Pijn in de onderbuik: baarmoeder, eileiders en eierstokken

In de onderbuik bevinden zich de voortplantingsorganen van de vrouw: de baarmoeder, eileiders en eierstokken. Deze organen kunnen voor uiteenlopende klachten zorgen. De oorzaak is niet altijd gemakkelijk te vinden, waardoor een langdurige pijn in de onderbuik kan ontstaan. De gevolgen voor het dagelijks leven kunnen dan groot zijn. Je voelt je moe en futloos en je maakt je bovendien zorgen om je gezondheid. Aandoeningen die (een chronische) pijn in de onderbuik kunnen veroorzaken zijn: een vleesboom, een eileiderontsteking, een afgesloten eileider, een cyste in de eierstok, een vergrote eierstok, endometriose, verklevingen en een buitenbaarmoederlijke zwangerschap.

Eileiderontsteking: hevige buikpijn, koorts en bloedverlies

Een eileiderontsteking komt vaak voor. De infectie wordt meestal veroorzaakt door bacteriën die via de vagina in de eileiders terecht komen. Dit kan leiden tot hevige buikpijn, koorts, misselijkheid en braken. Een eileiderontsteking is nogal eens het gevolg van chlamydia of gonorroe, beide seksueel overdraagbare aandoeningen. De ontsteking wordt dan ook vooral gezien bij seksueel actieve vrouwen. Een niet of te laat behandelde eileiderontsteking kan gevolgen hebben voor de vruchtbaarheid.

Abnormaal bloedverlies door een poliep in de baarmoeder

Een poliep is in verreweg de meeste gevallen een onschuldig gezwelletje dat bestaat uit slijmvliesweefsel. Het kan ontstaan in het slijmvlies dat de binnenkant van verschillende holten van ons lichaam bekleedt. Bekende voorbeelden zijn de neus, de blaas, de darmen en de baarmoeder. Een poliep in de baarmoeder of baarmoederhals komt vooral voor bij vrouwen in de vruchtbare leeftijd en kan ondermeer lijden tot tussentijds bloedverlies of een extreme menstruatie.

Bekkenbodemklachten bij vrouwen

Ongewenst urineverlies, ontlastingincontinentie, verstopping, blaasontsteking, een verzakking van de blaas of baarmoeder of een drukkende pijn in de onderbuik. Het zijn allemaal mogelijke gevolgen van problemen met de bekkenbodem. Naar schatting heeft een kwart van de vrouwen last van een verzakking en lijdt één op de tien vrouwen bijna dagelijks aan ongewenst urineverlies. Bekkenbodemproblemen komen dus vaak voor. De bekkenbodem kan verzwakt zijn of juist te strak gespannen.

Acute urineweginfecties: behandeling is meestal noodzakelijk

Een acute urineweginfectie komt veel voor. Na een luchtweginfectie is het de meest voorkomende infectie in Nederland. Meer dan één miljoen mensen melden zich jaarlijks met een urineweginfectie bij de huisarts. Ruim 80% hiervan is vrouw en in het overgrote merendeel van de gevallen gaat het om een blaasontsteking. Een acute urineweginfectie wordt vrijwel altijd veroorzaakt door bacteriën. Als je er op tijd bij bent, is de infectie meestal relatief eenvoudig te behandelen met antibiotica.

Tussentijds of onregelmatig vaginaal bloedverlies

Vaginaal bloedverlies op een onverwacht moment is vaak behoorlijk schrikken. Gelukkig is er echter meestal niets ernstigs aan de hand. In verreweg de meeste gevallen is de oorzaak hormonaal; de vrouwelijke hormonen werken even wat minder regelmatig of het evenwicht tussen de hormonen is tijdelijk verstoord. Bij meer dan 50% van de vrouwen die te maken hebben met tussentijds of onregelmatig bloedverlies, kan helemaal geen oorzaak worden gevonden. Een enkele keer is er meer aan de hand.

Vaginaal bloedverlies na de overgang

De overgang is een natuurlijk proces, waarin je geleidelijk onvruchtbaar wordt. In de Westerse wereld gebeurt dit bij de meeste vrouwen wanneer ze tussen de 45 en 55 jaar oud zijn. De gemiddelde leeftijd is 51 jaar. De menstruaties worden onregelmatig en blijven uiteindelijk helemaal uit. Als je meer dan een jaar na je laatste menstruatie opnieuw bloed verliest, is het altijd verstandig om naar de huisarts te gaan. In 90% van de gevallen is de oorzaak echter relatief onschuldig.

Vaginale infecties: meestal onschuldig, maar wel vervelend

Vaginale problemen is niet iets waar de meeste vrouwen gemakkelijk over praten. Velen schamen zich; denken dat ze één van de weinigen zijn of zijn bang dat hen een slechte lichaamsverzorging verweten wordt. Niets is echter minder waar. Vaginale infecties worden in verreweg de meeste gevallen niet door een slechte hygiëne veroorzaakt. Daarnaast krijgt maar liefst driekwart van de vrouwen in haar leven één of meerdere keren te maken met een vaginale infectie.